Postać wykładnicza liczby zespolonej (dla zainteresowanych)
Postać wykładnicza liczby zespolonej (dla zainteresowanych)
Definicja
Dla \(\varphi \in \mathbb{R}\) liczbę zespoloną \(\cos \varphi +i\;\sin \varphi \) oznaczamy przez \(e^{\;i\varphi}\):
\(\textcolor{red}{e^{\;i\varphi}=\cos \varphi +i\;\sin \varphi }\;\).
Wzory Eulera
Niech \(\varphi \in \mathbb{R}\). Wówczas zachodzą wzory
\(\textcolor{red}{\cos \varphi =\displaystyle\frac{e^{\;i\varphi}+e^{\;-i\varphi}}{2}}\;,\quad \textcolor{red}{\sin \varphi =\displaystyle\frac{e^{\;i\varphi}-e^{\;-i\varphi}}{2i}\;}\)
Własności
- \(e^{\;i\varphi}\ne 0\;\);
- \(|\;e^{\;i\varphi}\;|=1\;\)
Postać wykładnicza liczby zespolonej
Każdą liczbę zespoloną \(z\) można zapisać w postaci wykładniczej
\(\textcolor{red}{z=r\;e^{\;i\varphi}}\;,\)
gdzie \(r>0\) oraz \(\varphi \in \mathbb{R}\). Liczba \(r\) jest wówczas modułem liczby \(z\), a \(\varphi \) jej argumentem.
Liczby zespolone \(z_1=r_1e^{\;i\varphi_1}\) oraz \(z_2=r_2e^{\;i\varphi_2}\), gdzie \(r_1\), \(r_2\geqslant 0\) oraz \(\varphi _1\), \(\varphi _2 \in \mathbb{R}\), są równe wtedy i tylko wtedy, gdy
\(r_1=r_2\)
oraz
\(\varphi _1=\varphi _2+2k\pi \)
dla pewnego \(k\in \mathbb{Z}\).
Mnożenie i dzielenie liczb zespolonych w postaci wykładniczej
Niech \(z_1=r_1e^{\;i\varphi_1}\) oraz \(z_2=r_2e^{\;i\varphi_2}\), gdzie \(r_1, r_2 > 0\) oraz \(\varphi _1\), \(\varphi _2 \in \mathbb{R}\). Wówczas
- \(z _ { 1 } \cdot z _ { 2 } = r _ { 1 } r _ { 2 }e^{\;i(\varphi_1+\varphi_2)}\)
- \(\dfrac { z _ { 1 } } { z _ { 2 } }=\dfrac { r _ { 1 } } { r _ { 2 } }e^{\;i(\varphi_1-\varphi_2)}\), o ile \(z _ { 2 } \neq 0\)
Działania na liczbach zespolonych w postaci wykładniczej
- \(\bar{z}=re^{\;-i\varphi}\;\);
- \(-z=re^{\;i(\varphi +\pi)}\;\);
- \(z^k=r^ke^{\;ik\varphi}\;\);
- Niech \(z\neq 0\) i niech \(z=re^{i\varphi}\). Wtedy
\(z_k=\root n \of{r}\;\;e^{i\;\frac{\varphi}{n}}\;e^{i\;\frac{2k\pi}{n}}=z_0\bigg(e^{i\;\frac{2\pi}{n}}\bigg)^k\) dla \(k=1, 2, \ldots , n-1\).
Pierwiastki \(n\)-tego stopnia z liczby \(z\) tworzą wierzchołki \(n\)-kąta foremnego wpisanego w okrąg o środku w początku układu współrzędnych i promieniu \(\root n \of{r}\).