Prowadzący zajęcia:

prof. dr hab. inż. arch. Piotr Lorens

prof. dr hab. inż. arch. Aleksandra Sas-Bojarska

dr hab. inż. arch. Justyna Martyniuk-Pęczek, prof. PG

W ramach zajęć omówione zostaną podstawowe pojęcia i zagadnienia związane z kształtowaniem przestrzeni. Prowadzący przedstawią zarówno elementy składające się na przestrzeń miejską, sposoby i zasady ich kształtowania oraz narzędzia służące wdrożeniu wypracowanych koncepcji. Uzyskane w ramach zajęć wiedza i kompetencje stanowić będą bazę dla kolejnych zajęć projektowych, realizowanych w ramach całego toku studiów.

Podczas kursu historii urbanistyki studenci poznają czynniki i uwarunkowania wpływające na kształtowanie, rozwój i zmienność przestrzeni miejskich od starożytności po współczesność. 

The aim of the course is to present the practical tools for local development. It integrates joint activities of various entities (local government units, private entities, residents) in order to transform a specific space as well as possible ways to procure urban or architectural project and funding.

Kurs jest przeznaczony dla studentów 1 semestru kierunku GOSPODARKA PRZESTRZENNA, studia inżynierskie I stopnia. Celem zajęć jest przekazanie wiedzy i wykształcenie praktycznych umiejętności przydatnych przy sporządzaniu rysunków technicznych i planistycznych w zawodzie architekta urbanisty i zawodach pokrewnych związanych z gospodarką przestrzenną.

Kurs przedstawia zarys historii architektury od starożytności do XX w. Profil przedmiotu ma na celu dać podstawy do rozumienia procesów rozwoju zachodzących w architekturze na przestrzeni dziejów związanych z szeroko rozumianymi z przemianami cywilizacyjnymi, technicznymi, społecznymi itp. 

Kurs jest przeznaczony dla studentów I semestru Gospodarki Przestrzennej i obejmuje wykłady i ćwiczenia. Studenci zapoznają się z historią i zasadami planowania i budowy miast na przestrzeni dziejów, ucząc się czynników i procesów determinujących przekształcenia w środowisku zbudowanym.

W ramach zajęć omówione zostaną podstawowe pojęcia i zagadnienia związane z kształtowaniem przestrzeni. Prowadzący przedstawią zarówno elementy składające się na przestrzeń miejską, sposoby i zasady ich kształtowania oraz narzędzia służące wdrożeniu wypracowanych koncepcji. Uzyskane w ramach zajęć wiedza i kompetencje stanowić będą bazę dla kolejnych zajęć projektowych, realizowanych w ramach całego toku studiów.

Cykl wykładów mający na celu pokazanie w przekrojowy sposób procesy, przemiany oraz szeroko rozumiany rozwój myśli architektonicznej od prehistorii do współczesności. Celem zajęć jest uświadomienie roli architektury w życiu i rozwoju społecznym na przestrzeni dziejów wskazując na znaczenie cech materialnych, technicznych, kulturowych, społecznych czy politycznych. Kurs ma uświadamiać integralność rozwoju historycznego architektury i urbanistyki.

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z różnorodnymi technikami plastycznymi stosowanymi do prezentacji opracowań studyjnych i projektów w różnych fazach.

Zajęcia odbywają się w trybie stacjonarnym w Sali 365 we wtorki

Grupa I. od 11:15 do 13:00

Grupa II. od 13:15 do 15:00

Pracujemy na formacie poziomym A4 papieru rysunkowego o grub. minimum 160g.

Prace graficzne umieszczamy przy prawej krawędzi. Margines wokół arkusza 1cm, a po lewej dodatkowy margines 2cm na wpięcie. Po lewej podpisy i opisy. Czcionka podpisów Arial18 Czcionka opisów Arial12. 

Na końcowe zaliczenie kursu należy przedstawić portfolio z pełnym cyklem zadań.

Prace skanować lub fotografować i opatrzyć podpisem. Do fotografii zaleca się używać aplikacji Camscanner, która dobrze radzi sobie z kontrolą białego tła i kontrastem.

Fotografować należy w świetle dziennym.

Rysunki na szarym tle i z brakiem kontrastu nie będą akceptowane.

Harmonogram zajęć

data (wtorek)

temat

03.10 

Wykład, wprowadzenie.

10.10, 17.10, 24.10

1. Obraz miasta - szkice

31.10 

2 Interpretacja treści fotografii.

2a: Kontur (tusz, kalka)

07.11 

2b: Walor

14.11

2c: Kredki

21.11

2d: Akwarela 1

28.11

2d: Akwarela 2

05.12

3. Podstawy kompozycji. Złoty podział, rytm, symetria/asymetria, triada, kontrast. Kreska i walor.

12.12

3b: Kompozycja monochromatyczna.

19.12

3c. Kompozycja kolorystyczna na zadany temat

09.01 

3c. Kompozycja kolorystyczna na zadany temat 2

16.01 

4. Portfolio (okładka, layout)

23.01

Prezentacje, dyskusja. Ocena

 

Przybory rysunkowe/plastyczne:

- zestaw ołówków 4B, 2B, HB,

- gumka,

- zestaw cienkopisów 0.3, 0.5, 0.8mm,

- zestaw kredek 6 lub 12 kolorów,

- farby akwarelowe 6 lub 12 kolorów, paleta akwarelowa i 2 pojemniki na wodę

- pędzle akwarelowe dwóch wielkości: cienki oraz okrągły 10 lub 12 z ostrym końcem,

- chusteczki papierowe

- water brush

- tempery lub farby plakatowe, pędzel szeroki płaski ok.15mm

- szkicownik podręczny formatu A4,

- kalka przezroczysta formatu A4,

- papier rysunkowy formatu A4, 160, 200g,

- nóż introligatorski

Temat 1. Obraz miasta - szkice

Temat 1. Obraz miasta - szkice

Zadanie polega na sporządzeniu szybkich szkiców grafitem lub cienkopisem na papierze rysunkowym, po 3 na każdy temat.

Tematy do przedstawienia:

1. Architektura / Natura: zieleń w mieście, relacja pomiędzy elementami konstruowanymi i naturalnymi (rzeźba terenu, budowle inżynierskie, zieleń, woda).

2. Architektura w miejskim otoczeniu: budynki, zespoły zabudowy, place, ulice, skrzyżowania, wewnątrz / zewnątrz.

3. Życie w przestrzeni publicznej - ludzie na placach, ulicach, w parkach, przy pomnikach, fontannach, ruch ludzi, pojazdów.

Prace przedstawić w zatytułowanych działach tematycznych i opatrzyć podpisami co przedstawiają.

Oczekiwane efekty końcowe zajęć:

Szkic grafitem lub cienkopisem na papierze pozwalający ocenić możliwości / poziom wstępnego przygotowania studenta.

Szkicowe notatki są materializacją doświadczenia, szkicowanie pogłębia percepcję. Podczas rysowania nawiązana zostaje relacja z miejscem, niejednokrotnie też z jego mieszkańcami, zaciekawionymi tym, co robimy. Taki zapis pamiętamy znacznie lepiej i bardziej wyraziście niż po zrobieniu zdjęcia. Migawka potrzebuje ułamka sekundy, by precyzyjnie zachować całość obrazu – ale bez interpretacji. Tymczasem interpretacja jest konieczna, żeby uruchomić pamięć, powiązać chwilowe przeżycie ze wspomnieniami, koncepcjami, ideami czy wyobrażeniami, jakie nam towarzyszyły. Naszkicowana scena pozostaje w pamięci dłużej, jest pełniejsza i dużo bardziej wielowarstwowa, staje się trwałym elementem doświadczenia. Wykonanie fotografii nie ułatwia wejścia głębiej w temat, przez co niewiele różni się od pobieżnej konsumpcji powierzchownych obrazów. Aparat bowiem wyręcza mózg w procesie poznawania i rozpoznawania otoczenia.

Szkic z założenia powinien być szybki i spontaniczny, dynamiczny. To wymaga decyzji, dokonywania wyboru kadru in situ, a wszystko po to, aby wydobyć to, co najistotniejsze. Aby to osiągnąć, zazwyczaj musimy pominąć rzeczy drugorzędne, uprościć i skrócić naszą prywatną opowieść o miejscu. Szkicując, tylko z pozoru robimy to powierzchownie – w rzeczywistości zaś chwytamy istotę formy, zatrzymujemy nastrój chwili, podkreślamy charakter i koloryt. Takie podejście w odkrywczy sposób otwiera i poszerza nasze widzenie świata.

Specyficzną formą szkicowania jest tzw. blind sketching - bez patrzenia na kartkę papieru, a jedynie na szkicowany obiekt. Daje to nie tylko zabawne nieraz efekty, ale jest po prostu przydatne w sytuacjach, gdy skupienie na wykonywanym rysunku nie jest możliwe.

Rysunek to dziedzina sztuk pięknych, leżąca u podstaw malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury i rzemiosła artystycznego; także technika, w której zostało wykonane dzieło sztuki;

rysunki mogą być wykonywane ołówkiem, kredką, a także tuszem, atramentem lub farbą, sangwiną i sepią; najczęstszym podłożem jest papier; rysunki mogą mieć formę linearną lub światłocieniową (lawowanie); rysunek może stanowić fazę wstępną przy opracowywaniu obrazu, rzeźby (szkic, studium), tkaniny, witrażu, malowidła ściennego, mozaiki (karton) lub stanowić projekt architektoniczny, wzór ornamentalny; rysunek może też być samodzielnym dziełem sztuki; rysunek, znany od czasów prahistorycznych, jako autonomiczna dziedzina sztuki występuje od renesansu.

Temat 2: Interpretacja treści fotografii

Wybór tematu plastycznego / fotografia

Zadanie polega na wyszukaniu interesującego tematu do opracowania plastycznego. Tematami mogą być budynek z jego otoczeniem, bądź założenie urbanistyczne. Wybrany temat należy samodzielnie sfotografować, a z fotografii sporządzić kolorową odbitkę bądź wydruk formatu 20x20cm.

Oczekiwane efekty końcowe zajęć:

Umiejętność obserwacji otoczenia i wyboru interesującego widoku dobrze sformatowanego, będącego później tematem opracowań graficznych / plastycznych.

2 a/ Interpretacja treści fotografii (tusz i kalka)

Zadanie polega na rysunkowym odwzorowaniu wykonanej wcześniej fotografii.

Technika – tusz (pisak) na kalce. Format 20x20cm.

Materiały pomocnicze do zajęć:

•           Pisak od ok. 0.3 do 0.5mm.

•           Kalka kreślarska formatu A4 .

Oczekiwane efekty końcowe zajęć:

Rysunek tuszem na kalce będący bezpośrednim odwzorowaniem fragmentu rzeczywistości zapisanego w postaci barwnej fotografii.

Umiejętność szybkiego odrysowania / przekopiowania zawartości fotografii na kalce oraz interpretacji / redukcji informacji barwnej do achromatycznej.

2 b/ Interpretacja treści fotografii (walor)

Zadanie polega na rysunkowej interpretacji treści wykonanej wcześniej fotografii. Należy zwrócić szczególna uwagę na światłocień.

Technika – ołówek lub pisak na papierze rysunkowym. Format 20x20cm.

Materiały pomocnicze do zajęć:

•           Zestaw ołówków 4B do HB, pisak 0,5

•           Gumka

•           Papier rysunkowy formatu A4          

Oczekiwane efekty końcowe zajęć:

Rysunek na papierze będący subiektywną interpretacją fragmentu rzeczywistości zapisanego w postaci barwnej fotografii.

Umiejętność przeniesienia treści barwnej fotografii na czysty arkusz papieru w sposób niebezpośredni oraz interpretacji / redukcji treści barwnej do postaci achromatycznej.

2 c/ Interpretacja treści fotografii (kredki)

Zadanie polega na rysunkowej interpretacji treści wykonanej wcześniej fotografii. Należy zwrócić szczególna uwagę na światłocień stosując ciepłe kolory do płaszczyzn oświetlonych, a chłodne do części w cieniu.

Technika – kredka na papierze. Format 20x20cm.

Materiały pomocnicze do zajęć:

•           Zestaw kredek

•           Papier rysunkowy formatu A4

Oczekiwane efekty końcowe zajęć:

Kolorowy rysunek na papierze będący subiektywną interpretacją fragmentu rzeczywistości zapisanego w postaci barwnej fotografii.

Umiejętność przeniesienia treści barwnej fotografii na czysty arkusz papieru w sposób niebezpośredni oraz interpretacji treści i przedstawienia jej w ograniczonej gamie kolorów.

2 d/ Interpretacja treści fotografii (akwarela)

Zadanie polega na malarskiej interpretacji treści wykonanej wcześniej fotografii.

Technika – akwarela na papierze akwarelowym. Format 20x20cm.

Materiały pomocnicze do zajęć:

•           Zestaw farb akwarelowych

•           Pędzel akwarelowy cienki oraz okrągły 10 lub 12 z ostrym końcem

•           2 pojemniki na wodę

•           Papier do akwareli formatu 20x20cm

Oczekiwane efekty końcowe zajęć:

Kolorowa akwarela na papierze będący subiektywną interpretacją fragmentu rzeczywistości zapisanego w postaci barwnej fotografii. Należy zwrócić szczególna uwagę na światłocień stosując ciepłe kolory do płaszczyzn oświetlonych, a chłodne do części w cieniu.

Umiejętność przeniesienia treści barwnej fotografii na czysty arkusz papieru w sposób niebezpośredni oraz interpretacji treści i przedstawienia jej w ograniczonej gamie kolorów.

Temat 3: Podstawy kompozycji

Złoty podział, rytm, symetria/asymetria, triada, kontrast. Kreska i walor

Zadanie polega na wykonaniu kompozycji i odręcznym wypełnianiu jej fragmentów w formacie 20x20cm wykreślonej w proporcjach złotego podziału.

3a/ liniami prostymi rysowanymi odręcznie.

3b/ walorem

3c/ kolorem

Technika - grafit, tusz, tempera (farba plakatowa) lub kolorowy papier

Materiały pomocnicze do zajęć:

•           Przybory kreślarskie (ołówek, pisak)

•           Tempery, pędzel płaski szeroki

•           Papier rysunkowy A4.­­­­­­­

•           Kolorowy papier najlepiej namalowany samodzielnie. Zwrócić szczególną uwagę na równomierne malowanie arkuszy papieru. Aby to osiągnąć malować naprzemiennie w dwóch kierunkach i pozwolić farbie spływać na podkład z gazety.

Oczekiwane efekty końcowe zajęć:

Kompozycja monochromatyczna liniami prostymi rysowanymi odręcznie.

Fragmenty arkusza rysunkowego wypełnione liniami w różnych układach oraz walorem w różnej technice (walor ołówkiem, kreskowanie równoległe oraz kropkowanie tuszem, wypełnienie farbą lub kolorowym papierem).

Kompozycja kolorystyczna na zadany temat: PORY ROKU: wiosna, lato, jesień, zima wg podziału na liście studentów.

Rozwinięcie samodzielnej umiejętności panowania nad przyborem kreślarskim oraz nad prowadzoną linią odręczną i malowania. Ćwiczenie dyscypliny i cierpliwości oraz dokładności w rysowaniu i malowaniu.

Opanowanie wiedzy na temat zasad kompozycji plastycznej na arkuszu. Umiejętność używania środków plastycznych do zakomponowania ilustracji założonego zjawiska abstrakcyjnego.

Temat 4: Portfolio

 Projekt graficzny portfolio przedstawiającego wszystkie zadania wykonane w semestrze.

Format A4 poziomo. Ilustracje umieszczone po prawej stronie.

Elementy składowe portfolio:

  • okładka z elementem graficznym (np. kompozycja kolorystyczna) oraz następującym tekstem:

            Wydział Architektury. Kierunek: Gospodarka przestrzenna. Sem.1 2023/24.

             Techniki plastyczne i prezentacyjne. Prof. Jacek Krenz

            imię i nazwisko i numer studenta.

  • Spis treści

1. Obraz miasta - szkice

2. Interpretacja treści fotografii

2a: Kontur

2b: Walor

2c: Kredki

2d: Akwarela

3. Podstawy kompozycji

3a: Kompozycja liniami prostymi

3b: Kompozycja monochromatyczna

3c: Kompozycja kolorystyczna na zadany temat

  • Prezentacje wszystkich zadań z podaniem tematu i opisem.

Arkusze portfolio należy połączyć plastikowym grzbietem wsuwanym.

Zaliczenie

Zaliczenie i ocena przedmiotu nastąpi na podstawie portfolio oraz aktywności na zajęciach.

 

Literatura

Smith R. Tajemnice warsztatu artysty. Muza S.A, Warszawa 1994

Zell M.: Kurs Rysunku Architektonicznego. ABE Dom Wydawniczy 2008